Choroby serca to wciąż jedna z często odnotowywanych przyczyn zgonu. Wśród nich wymienia się właśnie zawał, który jest powodem śmierci blisko 200 000 Polaków rocznie. Warto wiedzieć, jak rozpoznać zawał serca, ponieważ szybka reakcja pozwoli uniknąć najgorszego scenariusza. Jakie symptomy powinny więc nas zaniepokoić?
Jakie są objawy zawału serca?
Zawał serca, a właściwie zawał mięśnia sercowego, daje szereg objawów, które nie zawsze wiążemy z tym schorzeniem. Wśród głównych symptomów, jakie pojawiają się przy ataku serca, wymienia się silny ból w klatce piersiowej, który odczuwany jest na znacznej powierzchni, jest narastający, piekący i nie ustępuje. Promieniuje do lewej ręki, szyi i żuchwy. Oprócz tego pojawia się panika, u niektórych wymienia się też lęk przed śmiercią.
Wśród objawów zawału serca lekarze wskazują również na spadek ciśnienia, bladość, osłabienie i pobudzenie ruchowe, mdłości, wymioty, zawroty głowy, omdlenia, sinienie kończyn i warg, wzrost temperatury ciała.
Zmiany zachodzą również w badaniach. Pojawiają się we krwi markery zawału, zwiększa się poziom glukozy oraz OB, wzrasta liczba leukocytów.
Objawy zawału u kobiet
W ostatnich latach stwierdzono, że objawy zawału u kobiet mogą różnić się niż symptomy ataku serca u mężczyzn. Kobiety rzadziej odczuwają silny ból w klatce piersiowej. Częściej występuje on w nietypowej lokalizacji, np. między łopatkami, pod łukiem żebrowym lub w nadbrzuszu. Możliwe jest odczuwanie pieczenia w tzw. dołku, pojawiają się problemy z oddychaniem. Dla wielu osób nie są to objawy zawału, dlatego często są ignorowane, co może doprowadzić do opóźnionej reakcji i tragedii. Od pojawienia się pierwszych oznak zawału kluczowa jest godzina, mówi się o tym czasie nawet „złota godzina”. Chory w tym czasie powinien znaleźć się w szpitalu, wówczas istnieje szansa na uratowanie życia i zdrowia pacjenta.
Kto jest narażony na zawał serca?
Wymienia się wiele czynników ryzyka, które sprzyjają wystąpieniu zawału mięśnia sercowego. Częściej występuje on u mężczyzn, szczególnie otyłych i mających nadciśnienie tętnicze. To jednak nie są jedyne czynniki ryzyka. Zawał serca częściej mają osoby palące papierosy, z podwyższonym poziomem cholesterolu, trójglicerydów, CRP i kwasu moczowego. Atak serca występuje również u osób z marskością wątroby, cukrzycą, chorobą Fabry’ego. Nie bez znaczenia jest także aktywność fizyczna. U osób, które jej unikają, ryzyko wystąpienia zawału zwiększa się.
Atak serca – jak reagować?
Pierwsza pomoc w przypadku zawału jest niezwykle istotna. Szybka reakcja może uratować człowiekowi życie. Jeśli jest on przytomny, powinien zająć pozycję półsiedzącą, jeśli jest nieprzytomny, wówczas należy ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej. W tym czasie trzeba koniecznie wezwać pogotowie i kontrolować tętno oraz oddech chorego. Jeśli serce przestanie pracować, konieczne jest podjęcie resuscytacji do przyjazdu pomocy medycznej. Jeśli jest taka możliwość, pacjent jest przytomny, można podać mu doustnie aspirynę. Wykluczone jest natomiast podawanie leków zawierających diklofenak, nitroglicerynę czy innych leków sercowych. O tym powinni zadecydować już wezwani ratownicy medyczni.