Choroba zwyrodnieniowa stawów, zwana też popularnie po prostu zwyrodnieniem stawów, jest przypadłością, na którą najczęściej narzekają osoby starsze. Obecnie jednak coraz częściej zaczyna ona dotykać także młodszych pacjentów. Czym jest choroba zwyrodnieniowa stawów? Jak się objawia, jak ją leczyć?
- Czym jest choroba zwyrodnieniowa stawów?
- Jakie choroby zwyrodnienia stawów wyróżniamy?
- Jak objawia się choroba zwyrodnieniowa stawów?
- Choroba zwyrodnieniowa stawów – jak do niej dochodzi?
- Jak leczyć zwyrodnienie stawów?
Czym jest choroba zwyrodnieniowa stawów?
Właściwie to nie ma żadnej definicji, która dokładnie określałaby, czym jest choroba zwyrodnieniowa stawów. Wiadomo jedynie z całą pewnością, co jest przyczyną tej przypadłości, a odpowiada za nie zachwianie równowagi między zniszczeniem a odbudową chrząstki stawowej. Oczywiście jest to bezpośredni winowajca całego, jednak czynników mogących do tego doprowadzić jest zdecydowanie więcej. Trzeba też pamiętać o innej ważnej kwestii – choroba ta jest nieodwracalna i nieuleczalna. Oznacza to, że gdy dopadnie nas zwyrodnienie stawów, jedynym sposobem na poprawienie komfortu życia, będzie łagodzenie objawów.
Choroba zwyrodnieniowa stawów najczęściej dotyka: stawów biodrowych, kręgosłupa lędźwiowego, kolan oraz palców rąk i nóg. Trzeba jednak pamiętać, że przypadłość ta może objąć praktycznie każdą część ciała.
Jakie choroby zwyrodnienia stawów wyróżniamy?
Jak już wiemy, zwyrodnienie stawów może dotknąć praktycznie każdej części ciała. W praktyce lekarskiej wyróżnia się jednak dwa podstawowe podziały choroby: pierwotną oraz wtórną.
Postać pierwotna choroby występuje zdecydowanie częściej, lecz pomimo tego, do dziś lekarze nie są w stanie dokładnie określić, co może być jej przyczyną. Postać wtórna zwyrodnienia stawów pojawia się rzadziej, jednak zazwyczaj jest następstwem uszkodzeń w okolicach stawów, chorobami organizmu, albo wadami w budowie.
Jak objawia się choroba zwyrodnieniowa stawów?
Choć choroba może dotknąć praktycznie każdej części ciała, najczęściej ogranicza się jedynie do określonych miejsc, na przykład tylko do rąk czy nóg, albo tylko do kręgosłupa. Rzadziej występuje w większej ilości. Należy jednak pamiętać, jakie są najczęstsze objawy tej choroby. Właściwie mamy ich dwie: ból, który występuje zazwyczaj podczas ruchu, a także większe ograniczenie ruchomości. Czasem, choć zdecydowanie rzadziej, pojawiają się także: zniekształcenia obrysu stawu, tkliwość przy dotyku, trzeszczenie w stawach podczas ruchu lub wysięk (patologiczny płyn w stawie).
Choroba zwyrodnieniowa stawów – jak do niej dochodzi?
Przyczyn, jakie mogą doprowadzić do choroby zwyrodnieniowej stawów, może być wiele, szczególnie gdy ma się na myśli jej postać wtórną. Bezpośrednimi przyczynami mogą być różnego rodzaju choroby i urazy, zalicza się do nich: urazy stawów, wady wrodzone i rozwojowe, zaburzenia metaboliczne, zaburzenia endokrynologiczne (cukrzyca, tarczyca), inne choroby stawów i kości (martwica, reumatoidalne zapalenie stawów, dna moczanowa), a także odmrożenia.
Co wpływa na rozwój tej choroby? Warto wiedzieć, że istnieją grupy, które są szczególnie narażone na zwyrodnienie stawów. Do takich problemów może doprowadzić choćby otyłość – im większa masa, tym większy nacisk na stawy, wykonywany zawód (praca fizyczna, częste klęczenie, zginanie stawów), uprawiany sport czy osłabienie mięśni wokół stawu. Do czynników sprzyjających chorobie zalicza się także wiek (najczęściej problemy pojawiają się po 40 roku życia), płeć (kobiety częściej chorują niż mężczyźni), a także czynniki genetyczne.
Jak leczyć zwyrodnienie stawów?
Obecnie nie ma możliwości całkowitego wyleczenia choroby zwyrodnieniowej stawów. Istotne będzie jednak to, by jak najwcześniej zauważyć objawy, które mogą świadczyć o chorobie i udać się do lekarza. Wczesne rozpoznanie pozwoli na szybsze wdrożenie leczenia wspomagającego, w tym farmakologii i leczenia rehabilitacyjnego, dzięki któremu w przyszłości uniknie się niesprawności. Trzeba pilnować swojej masy ciała, stosować odpowiednie ćwiczenia, wyeliminować czynniki obciążające, czasem wskazane jest unieruchomienie stawu.
W leczeniu wspomagającym czasem stosuje się także krioterapię i leczenie ciepłem. W sytuacjach skrajnych lekarz może zalecić operację. Całkowite wyleczenie nie jest jednak możliwe, można jedynie zmniejszyć odczuwane objawy i spowolnić rozwój choroby, by jak najdłużej zachować sprawność fizyczną.