Borelioza, czyli choroba wywoływana przez bakterie krętka Borrelia burgdorferi, który przenoszony jest głównie przez kleszcze. Nazywana jest także chorobą z Lyme i jednocześnie jest jedną z najpopularniejszych chorób zakaźnych przenoszonych przez te niepozorne pajęczaki. Od lat liczba zachorowań wciąż rośnie, podobnie jak świadomość w społeczeństwie. Czym objawia się borelioza? Jak ją rozpoznać?
- Czym jest borelioza?
- Jakie są pierwsze objawy boreliozy i kiedy się pojawiają?
- Jak objawia się borelioza na skórze?
- Jakie są objawy narządowe boreliozy?
- Jak diagnozować i leczyć boreliozę?
Czym jest borelioza?
Na całym świecie można znaleźć ponad 20 gatunków kleszczy, jednak bakterię krętka Borelia najczęściej przenosi kleszcz pospolity. Są to pajęczaki, które żywią się krwią ludzi i zwierząt, a do zakażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt. Co istotne, nie każdy kleszcz jest nosicielem krętka, co jednak nie oznacza, że należy lekceważyć ryzyko zakażenia. Gdy pajęczak wbija się skórę, bakteria przedostaje się do ludzkiego organizmu poprzez ślinę.
Jest to wieloukładowa choroba atakująca cały organizm, jednak jej przebieg oraz objawy mogą być różne w zależności od danego człowieka. Wczesne wykrycie kleszcza, jego usunięcie, a następnie przebadanie może pomóc w zdiagnozowaniu choroby i rozpoczęciu jej leczenia.
Jakie są pierwsze objawy boreliozy i kiedy się pojawiają?
Do zakażenia najczęściej dochodzi w ciągu 24 – 48 h od momentu wbicia się kleszcze w skórę, dlatego tak istotne jest jego szybkie usunięcie. Pierwsze objawy mogą pojawić się między 1 a 3 tygodniem od momentu wkłucia i najczęściej są w postaci rumienia wędrującego. Może on także wywoływać reakcje grypopodobne, które zazwyczaj mijają po około 4 – 12 tygodniach. Co ważne nie zawsze one występują, a ich lista może być naprawdę długa. Co ważne, objawy boreliozy to też neuroborelioza, o której dowiesz się więcej na stronie Centrum Medycznego Wielkoszyński we wpisie: https://wielkoszynski.pl/borelioza/jesli-ugryzl-was-kiedys-kleszcz/. Jak się okazuje, nawet zwykłe infekcje mogą być świadectwem postępującej choroby.
Jak objawia się borelioza na skórze?
Najczęściej spotykanym objawem skórnym jest oczywiście rumień występujący, ale nie uwidacznia się on u wszystkich zarażonych. Ma on w przeważającej większości przypadków formę czerwonego okręgu z centralnymi bladymi przejaśnieniami. Może także pojawić się chłoniak linfocytowy, choć występuje on rzadko, mniej więcej w przypadku 1 – 2% pacjentów i zlokalizowany jest na płatku ucha, mosznie lub brodawce sutka. Wygląda jak czerwona i bezbolesna grudka.
Może pojawić się także zanikowe zapalenie skóry, które jednak objawia się najczęściej u osób w podeszłym wieku i po kilku latach trawiącej choroby. Mogą to być na przykład sinoczerwone zabarwienie dolnych kończyn, co może też wiązać się z pojawieniem bólu stawów.
Jakie są objawy narządowe boreliozy?
Nieleczona czy też późno zdiagnozowana borelioza może powodować wiele chorób i dolegliwości. Zalicza się do tego między innymi neuroboreliozę, czyli porażenia nerwów, co wiąże się między innymi z powstanie patologii w obrębie narządów ruchu. Wiąże się to także z późniejszymi zaburzeniem funkcji poznawczych i pamięci, jak również pojawia się przewlekłe zapalenie stawów, a także zapalenie mięśni. Nieleczona borelioza wpływa też na psychikę, powodując ciągłe zmęczenie, zaburzając nastrój, a także wywołując objawy lękowe i depresyjne.
Jak diagnozować i leczyć boreliozę?
U każdego człowieka borelioza może przebiegać inaczej. Bywa, że choroba rozwija się przez pewien czas całkowicie bezobjawowo, czyli pomijając pierwszą fazę infekcji i po kilku miesiącach lub nawet latach od razu przechodząc do fazy zaawansowanej. Bardzo ważne będzie jak najwcześniejsze zdiagnozowanie boreliozy, ponieważ nieleczona wywołuje nieodwracalne zniszczenia w organizmie.
Gdy ugryzł nas kleszcz, z góry najlepiej założyć, że mogło dojść do zakażenia, nawet jeżeli nie ma się typowych objawów. W tym celu należy wykonać odpowiednie badania diagnostyczne w tym kierunku, a jeżeli wynik okaże się pozytywny, lekarz specjalista wdroży odpowiedni sposób leczenia. Terapia daje najlepsze rezultaty w początkowej fazie choroby.