Zespół dziecka potrząsanego określany jest jako forma przemocy, chociaż nie zawsze jest to z nią powiązane. Objawy tego zespołu mogą wystąpić nawet podczas podrzucania czy energicznego kołysania malucha. Co więc wiadomo o syndromie shaken baby i jakie mogą być jego skutki?
Zespół dziecka potrząsanego – co to ?
Zespół dziecka potrząsanego, inaczej SBS (Shaken Baby Syndrome) definiowany jest jako przemoc wobec dziecka. Najczęściej ma on związek z gwałtownym potrząsaniem niemowlęcia, w wyniku czego dochodzi do powstawania urazów głowy, szyi i układu nerwowego. Zespół dziecka potrząsanego nie musi być jednak związany z przemocą. Bywa, że powstaje on na skutek energicznej zabawy, mocnego kołysania, podrzucania dziecka. Najczęściej dotyczy maluchów poniżej 2. roku życia. Zdarza się, że SBS może doprowadzić do śmierci.
W większości przypadków zespół dziecka potrząsanego zaobserwować można wśród rodzin z niskim statusem socjoekonomicznym. Częściej odpowiedzialni są za niego ojcowie lub partnerzy matki. Zdarza się też, że przemoc wobec dziecka jest powodowana depresją poporodową, matki nie radzą sobie z opieką nad maluchem i agresywnie reagują np. na płacz niemowlęcia.
Objawy zespołu dziecka potrząsanego
Objawy Shaken Baby Syndrome uzależnione są od siły potrząsań i czasu trwania. Najczęściej lekarze wymieniają wystąpienie krwiaka podtwardówkowego, obrzęku mózgu i krwotoku w siatkówce. Oprócz tego mogą pojawić się dodatkowe objawy zespołu dziecka potrząsanego. Wymienia się pęknięcia czaszki, złamania żeber i kończyn, siniaki, otarcia, zadrapania czy pogorszenie wzroku.
Kiedy dziecko narażone jest na kilkukrotne urazy, wówczas objawy mogą być coraz poważniejsze. Dochodzą do nich problemy z oddychaniem i układem krążenia, mniejszy apetyt, ospałość, wymioty. W najgorszych przypadkach maluch zapada w śpiączkę lub ma napady padaczkowe. Skutkiem SBS może być nawet uszkodzenie mózgu, co może skończyć się niepełnosprawnością lub nawet śmiercią.
Co zwiększa ryzyko zespołu dziecka potrząsanego?
Jak już zostało powiedziane, zespół dziecka potrząsanego może pojawić się nie tylko na skutek przemocy domowej. Syndrom ten występuje również podczas zbyt energicznej opieki nad maluchem. Głównie chodzi o podrzucanie dziecka w górę i w dół. Niestety taka aktywność niemowlaka nie uspokoi, a na dodatek może wyrządzić mu sporą krzywdę. Podobnie jak zbyt mocne kołysanie dziecka w wózku lub po prostu spacer, kiedy to główka malucha cały czas rusza się z boku na bok.
Z takim małym dzieckiem nie można też biegać. Szczególnie dotyczy to tych rodziców, którzy uwielbiają nosić malucha w chuście. Przez taką aktywność, niemowlę również może doznać syndromu dziecka potrząsanego.
Niewskazane jest także trzymanie dziecka na kolanach i podbijanie go do góry. Wszystkie tego typu aktywności, gdzie dziecko jest w ruchu i nagle zostaje zatrzymane, mogą niekorzystnie odbić się na jego zdrowiu, szczególnie gdy mowa o maluchach do 2., a czasem nawet do 5. roku życia.